Reattributieaanpak bij fibromyalgie
Bijsturen van cognities bij patiënten met fibromyalgie: het grensgebied tussen de fysiotherapie en de psychologie Renske van Abbema, Paul van Wilgen9 Jo Nijs10, 11
- 9)Universitair Centrum voor Sport, Beweging en Gezondheid, Universitair Medisch Centrum Groningen, Rijksuniversiteit Groningen, Groningen
- (10) vakgroep Menselijke Fysiologie en Sportgeneeskunde, Faculteit Lichamelijke Opvoeding en Kinesitherapie, Vrije Universiteit Brussel, Brussel
- (11) vakgroep Musculoskeletale Kinesitherapie, departement Gezondheidszorg, Hogeschool Antwerpen, Antwerpen
Cognities vormen de basis voor veel menselijk gedrag. In samenspel met emoties hebben cognities een grote rol in de uiting van (ziekte)-gedrag. Het verkrijgen van inzicht in cognities heeft meerwaarde voor de fysiotherapeut. Fysiotherapeuten hebben te maken met een groeiende groep patiënten met chronische klachten. Het ziektegedrag van patiënten met chronische klachten blijkt niet altijd effectief te zijn, met als gevolg meer klachten of uitval bij therapie. Het veranderen van dit gedrag speelt in de fysiotherapie een steeds grotere rol. Het is voor de fysiotherapeut van belang, meer te weten te komen over de cognities en emoties die aan het gedrag van een patiënt voorafgaan. De cognities betreffende een aandoening of klachten noemen we ziektepercepties. Deze ziektepercepties kunnen de mogelijke oorzaken van de aandoening betreffen maar ook de consequenties en de mate van controle die men denkt te hebben over de aandoening. Het zelfregulatiemodel van Leventhal biedt een mogelijkheid om de cognities en emoties van patiënten in kaart te brengen. In het model wordt een relatie gelegd tussen de klacht, de gedachten, de emoties en het gedrag van de patiënt. Op basis van dit model is de Illness Perception Questionnaire ontwikkeld. Deze vragenlijst vormt een praktisch hulpmiddel om inzicht in de ziekteperceptie van patiënten te krijgen. Vervolgens kunnen inefficiënte en onjuiste ziektepercepties met behulp van bijvoorbeeld educatie aangepast worden. Het veranderen van ziektepercepties kan een eerste voorwaarde zijn om tot een effectieve gedragsverandering te komen.
Zie ook:
