Rode vlaggen overzicht

Rode vlaggen

Inhoud

1 Inleiding
2 Definitie
3 Screeningsproces
4 Zie ook:

Inleiding

Inleiding Op 1 januari 2006 werd de directe toegankelijkheid fysiotherapie (DTF) in Nederland ingevoerd. Deze directe toegankelijkheid betekent concreet dat een patiënt direct hulp kan zoeken bij de fysiotherapeut, zonder verwijzing van een medicus. Omdat de patiënt niet eerst een huisarts geconsulteerd heeft, is zorgvuldigheid geboden. Er kan immers sprake zijn van ziekten of aandoeningen die buiten het domein van de fysiotherapeut vallen. Om de fysiotherapeuten goed voorbereid aan deze directe toegang te laten beginnen, heeft het Koninklijk Nederlands Genootschap Fysiotherapie (KNGF) een cursus ontwikkeld, de zogenaamde DTF-cursus. Alle fysiotherapeuten die in het kwaliteitsregister van het KNGF geregistreerdzijn, hebben deze cursus moeten volgen. Het herkennen van rode vlaggen en het communiceren hierover met huisarts en patiënt staan hierin centraal.

Definitie

Rode vlaggen kunnen als volgt gedefinieerd worden: ‘Rode vlaggen duiden op aanwezige risicofactoren van fysieke aard. Er zijn redenen om te vermoeden dat een relevant biomedisch probleem de klachten van de patiënt bepaalt. Een biomedische stoornis die bovendien kan leiden tot toename van schade en ziekte. Uiteraard moet een patiënt bij wie rode vlaggen aanwezig zijn zo spoedig mogelijk medisch onderzocht worden. Tijdens de DTF-cursus werden itemlijsten uitgedeeld waarop de rode vlaggen per lichaamsregio geordend zijn. Omdat niet alle rode vlaggen dezelfde lading kennen, wordt er ook wel gesproken over ‘major’ en ‘minor signs’, wat betekent dat er een bepaalde weging aan de verschillende rode vlaggen toebedeeld wordt. Deze weging is natuurlijk ook afhankelijk van de context waarin de klachten gepresenteerd worden.

Screeningsproces

Het screenen op rode vlaggen is, naast het inventariseren van de klacht en de hulpvraag, een vast onderdeel binnen het screeningsproces en verplicht binnen de DTF. Het screenen op gele vlaggen daarentegen gebeurt naar kennis en kunde van de fysiotherapeut. Het is belangrijk om te weten dat screenen iets anders is dan diagnosticeren. ‘Diagnosticeren is een proces waarin geobserveerde gegevens omgezet worden in namen van ziekten.’2 Bij het screenen in het kader van de DTF gaat het dus op de eerste plaats om het herkennen van risicofactoren en niet om het verbinden van deze risicofactoren aan een ziektebeeld. Iedere patiënt bij wie het geheel van symptomen voor de fysiotherapeut een onbekend patroon vormt of bij wie er rode vlaggen aangetroffen worden, moet geadviseerd worden contact op te nemen met zijn/haar huisarts voor verder onderzoek en voor diagnose en/of behandeling. Een belangrijke stelregel tijdens de DTF-cursus was: onbekend = onbekwaam = onbevoegd. Of anders gezegd: ‘the hallmark of professionalism in any health care practitioner is the ability to understand the limits of his of her professional knowledge.’3 Als een van de onderstaande verschijnselen zich voordoet en onverklaarbaar is, dan doet u er het beste aan eerst bij de huisarts langs te gaan.

Screening op rode vlaggen acute (sport-) letsels

Onbegrepen tekenen of symptomen na recent trauma
Belasten is niet mogelijk ( asdrukpijn ) enige tijd na het trauma
Recent onverklaard gewichtsverlies ( > 5 kg / maand )
Langdurig gebruik corticosteroïden
Constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering van positie (constant = 24 uur per dag)
Kanker in voorgeschiedenis
Algemeen onwelbevinden
Nachtelijke pijn (die aanhoudt als u van houding veranderd bent)
Uitgebreide neurologische tekenen en symptomen

Rode vlaggen regio hoofd

Hoofdpijn na (recent) trauma
Hoofdpijn in combinatie met systeemziekte zoals reuma
Recent onverklaard gewichtsverlies ( > 5 kg / maand )
Plotseling begin hoofdpijn
Constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering van positie (constant = 24 uur per dag)
Kanker in voorgeschiedenis
Algemeen onwelbevinden
Nachtelijke pijn (die aanhoudt als u van houding veranderd bent)
Focale neurologische tekenen en symptomen
Begin hoofdpijn > 50e levensjaar
Verandering in mentale gesteldheid zoals: geheugenstoornissen, verwardheid, bewustzijnsdaling, slaperigheid, verhoogde prikkelbaarheid
Toegenomen frequentie en/of intensiteit van hoofdpijn
Uitvalsverschijnselen en/of uitgebreide neurologische verschijnselen
Retro-orbitale hoofdpijn, misselijkheid en braken en visuele verschijnselen zoals blinde vlekken, dubbelzien, wazig zien

Rode vlaggen regio nek

(Recent) trauma
Al langer bestaande (onverklaarde) koorts
Recent onverklaard gewichtsverlies ( > 5 kg / maand )
Langdurig gebruik corticosteroïden
Constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering van positie
Kanker in voorgeschiedenis
Algemeen onwelbevinden
Nachtelijke pijn (die aanhoudt als u van houding veranderd bent)
Uitgebreide neurologische tekenen en symptomen

Rode vlaggen regio schouder

(Recent) trauma
Al langer bestaande (onverklaarde) koorts
Recent onverklaard gewichtsverlies ( > 5 kg / maand )
Langdurig gebruik corticosteroïden
Constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering van positie
Kanker in voorgeschiedenis
Algemeen onwelbevinden
Nachtelijke pijn (die aanhoudt als u van houding veranderd bent)
Uitgebreide neurologische tekenen en symptomen

Screening op rode vlaggen regio elleboog

(Recent) trauma
Al langer bestaande (onverklaarde) koorts
Recent onverklaard gewichtsverlies ( > 5 kg / maand )
Langdurig gebruik corticosteroïden
Constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering van positie
Kanker in voorgeschiedenis
Algemeen onwelbevinden
Nachtelijke pijn (die aanhoudt als u van houding veranderd bent)
Uitgebreide neurologische tekenen en symptomen

Rode vlaggen regio pols-hand

(Recent) trauma
Al langer bestaande (onverklaarde) koorts
Recent onverklaard gewichtsverlies ( > 5 kg / maand )
Langdurig gebruik corticosteroïden
Constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering van positie
Kanker in voorgeschiedenis
Algemeen onwelbevinden
Nachtelijke pijn (die aanhoudt als u van houding veranderd bent)
Uitgebreide neurologische tekenen en symptomen

Rode vlaggen regio twk-thorax

(Recent) trauma
Al langer bestaande (onverklaarde) koorts
Recent onverklaard gewichtsverlies ( > 5 kg / maand )
Langdurig gebruik corticosteroïden
Constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering van positie
Kanker in voorgeschiedenis
Algemeen onwelbevinden
Nachtelijke pijn (die aanhoudt als u van houding veranderd bent)
Uitgebreide neurologische tekenen en symptomen

Rode vlaggen regio lage rug

Eerste episode met LRP jonger dan 20 jr. of ouder dan 50 jr.
Significant trauma
Recent onverklaard gewichtsverlies ( > 5 kg / maand )
Maligne aandoeningen in voorgeschiedenis
Koorts
Deformiteiten (bv. lumbale kyfose, afwijkende stand)
Langdurig gebruik corticosteroïden
Intraveneuze toediening van medicijnen
Progressie niet-mechanische pijn, dus pijn die niet afhankelijk is van een houding of beweging
Pijn die ’s nachts blijft of zelfs erger wordt
Aanhoudende ernstige beperking lumbale flexie, grote stijfheid
Patiënt voelt zich ziek en onwel
Incontinentie voor faeces en/of urine
Rijbroekanaesthesie, geen gevoel in binnenbeengebied
Bilaterale uitvalsverschijnselen in benen, spierzwakte
Ernstig beperkt gangbeeld, afwijkend looppatroon

Rode vlaggen regio bekken-heup

(Recent) trauma
Al langer bestaande (onverklaarde) koorts
Recent onverklaard gewichtsverlies ( > 5 kg / maand )
Langdurig gebruik corticosteroïden
Constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering van positie
Kanker in voorgeschiedenis
- Algemeen onwelbevinden
Nachtelijke pijn (die aanhoudt als u van houding veranderd bent)
Uitgebreide neurologische tekenen en symptomen

Rode vlaggen regio knie

(Recent) trauma
Al langer bestaande (onverklaarde) koorts
Recent onverklaard gewichtsverlies ( > 5 kg / maand )
Langdurig gebruik corticosteroïden
Constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering van positie
Kanker in voorgeschiedenis
Algemeen onwelbevinden
Nachtelijke pijn (die aanhoudt als u van houding veranderd bent)
Uitgebreide neurologische tekenen en symptomen

Rode vlaggen regio enkel-voet

(Recent) trauma
Al langer bestaande (onverklaarde) koorts
Recent onverklaard gewichtsverlies ( > 5 kg / maand )
Langdurig gebruik corticosteroïden
Constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering van positie
Kanker in voorgeschiedenis
Algemeen onwelbevinden
Nachtelijke pijn (die aanhoudt als u van houding veranderd bent)
Uitgebreide neurologische tekenen en symptomen

Rode vlaggen medische fitness-cardiorevalidatie

heeft een arts ooit gezegd dat u een hartprobleem heeft en dat u alleen fysieke inspanning op advies van een arts zou mogen uitvoeren?
Heeft u pijn op de borst bij fysieke inspanning?
Heeft u de laatste 4 weken pijn op de borst gehad terwijl u geen fysieke inspanning uitvoerde?
Verliest u wel eens uw evenwicht als gevolg van duizeligheid of verliest u wel eens het bewustzijn?
Heeft u een bot- of gewrichtsprobleem dat kan toenemen door het uitvoeren van fysieke inspanning?
Schrijft uw arts op dit moment medicijnen voor in verband met uw bloeddruk of een hartprobleem?
Bent u op de hoogte van een andere reden waardoor u geen fysieke inspanning zou mogen uitvoeren?