Propriocepcis

Uit Wikifysio
Ga naar: navigatie, zoeken

Propriocepsis

‘Proprio’ betekent 'eigen'. (Haeften & Hufen 2001; scriptie Mallek 2003) Propriocepsis is het systeem waardoor men zich bewust wordt van de standen en standsveranderingen van het eigen lichaam. In elke spier en in elk gewricht in het lichaam bevinden zich sensoren, ook wel proprioceptoren genoemd. Deze proprioceptoren meten continu de spanning en stand van je spieren en de stand van je gewrichten. Al deze informatie wordt naar het cerebellum (de kleine hersenen) gestuurd. Het cerebellum vormt vervolgens een beeld over de positie van het lichaam in de ruimte en de bewegingen van de verschillende lichaamsdelen. Zo kan het evenwicht in stand gehouden worden en kunnen uit te voeren motorische acties goed ingeschat worden. Samen met visuele informatie en het evenwichtsorgaan is propriocepsis de basis voor de besturing van het bewegingsapparaat. Maar door dit systeem is de mens ook in staat bewegingen uit te voeren zonder te kijken. Een eenvoudige test ter illustratie is de vinger-neusproef. U sluit uw ogen en strekt uw arm helemaal uit. Terwijl u de ogen gesloten houdt, legt u in een vloeiende beweging uw vingertop op het puntje van uw neus. Zonder te kijken kunt u het puntje van uw neus vinden, door de informatie die uw propriocepsis u geeft.

Als er een stoornis is opgetreden in de propriocepsis kan de lengte van de spieren en de standen van de gewrichten niet meer voldoende waargenomen worden. Dit uit zich dan in activiteiten als:

  • het verliezen van het evenwicht;
  • lichaamsdelen stoten;
  • voorwerpen omstoten of laten vallen;
  • overstrekking, (sub)luxaties of verzwikkingen van spieren en gewrichten.

Alle doelmatige bewegingen vereisen een verfijnd feedbacksysteem om exacte informatie te verschaffen of een bepaalde handeling correct wordt uitgevoerd. (scriptie van Alphen & Sparrius 1996)